Het is goed om een eindpunt te hebben tijdens het reizen, maar het is de reis die telt op het einde.
~ Ernest Hemingway
Na een paar rustdagen in Santiago nam ik afscheid van Tanya en heb ik samen met Felix de bus naar Finisterre genomen. Finisterre betekent ‘het einde van de wereld’. Dat leek me een mooi eindpunt voor mijn Camino. Gestart aan de kust en eindigen aan de kust. Ik ben met de bus gegaan, omdat mijn tijd hier in Spanje op zijn einde loopt, te kort is om erheen te gaan lopen en ik dit toch nog heel graag wil beleven.
Finisterre was erg mooi en ik heb een ontzettend fijne Albergue getroffen die heel huiselijk was met aardige mensen, lekkere banken, een gitaar, een heel schattig speels jong katje om te knuffelen, huisgemaakt ontbijt en avondeten. Op mijn eerste avond ben ik samen met Lilli, die ik daar weer ontmoette, naar de vuurtoren gelopen om de zon onder te zien gaan daar. De sfeer met veel toeristen was niet echt fijn en het was erg bewolkt waardoor het uitzicht op de zonsondergang minimaal was. Ondanks dat was het er wel heel mooi, maar het voelde nog niet als het einde van mijn Camino.
De tweede avond ben ik samen met Felix en Sage uit de USA naar Mar de For, een heel mooi strand geweest, waar we de zonsondergang zagen. Het is daar te gevaarlijk om te zwemmen, omdat er een enorme sterke onderstroom is. De golven voor het strand slaan vanuit een soort van diepe kuil het strand op. De golven zijn er behoorlijk hoog, echt van die mooie rollende surfgolven, waar je in kunt kijken. Het is heerlijk om gewoon op het strand te zitten en naar de golven en de zonsondergang te kijken en te genieten. Na de zonsondergang werden we uitgenodigd door een man die in Finisterre woont om bij zijn kampvuur te komen zitten. Dit was heel gezellig en warm, lekker in het vuur staren met onze blote voeten in het zand. Mooie afsluiting van de dag.
Weer terug ’thuis’ in Albergue Sonia, heerlijk gegeten met een heleboel medepelgrims rondom een grote tafel, de maaltijden met liefde klaargemaakt en op donatiebasis. Mooie salades met bloemen erin en kleurrijk veganistisch diner van 3 gangen. Daarna samen muziek gemaakt en gezongen in het Duits, Engels en Italiaans. De hospitalera speelde viool en iemand anders gitaar. Ik voelde me helemaal thuis daar. Samen zingen is heerlijk verbindend!
Toen had ik nog 1 dag over en ik twijfelde wat ik zou doen, of al terug naar Santiago of toch nog naar Muxia (ook een mooie plaats aan de kust waar de Camino doorheen loopt). De 2 meiden uit Zwitserland (Manon en Flurina) gingen naar Muxia en 6 november werd Manon 18 jaar. Het leek me leuk om haar te feliciteren en samen haar 18de verjaardag te kunnen vieren en Jutta en Tanya waren daar ook in Albergue Arribada. Dus besloot ik om ook naar Muxia te gaan voor de laatste nacht. Felix sloot ook aan. We hebben met elkaar weer een hele gezellige tijd gehad en deze Albergue was ook weer super. Muxia was nog mooier dan Finisterre en 2 dagen achter elkaar heb ik in de koude zee gezwommen. Heerlijk, wat geeft dat een energie als je even doorzet en door de kou heengaat. Ik voel dat ik leef in elke vezel van mijn lijf! Het geeft zoveel energie! Op de laatste dag zelfs Felix en Tanya gek genoeg gekregen om mee te gaan 😀
In de avond rond de zonsondergang heb ik een klein ritueel uitgevoerd in mijn eentje op de rotsen achter de kerk die grenst aan de zee. Er liggen daar allemaal rotsblokken in de zee waar ik overheen geklommen ben om een mooi plekje te vinden uit de wind. Vanaf die plek zag ik de golven op de rotsen beuken en omhoog spatten, wat een bijzondere natuurkracht! Een prachtig schouwspel.
Op dat plekje heb ik een kaarsje aangestoken in een jampot voor Sylvia en voor het beëindigen van mijn Camino en de schelp erbij gelegd die ik had gehad van Felipe. Daarna heb ik stil gestaan bij alles wat ik de afgelopen tijd heb meegemaakt en mijn dankbaarheid uitgesproken voor alles wat ik heb mogen ervaren. De mooie ontmoetingen, de mooie internationale vriendschappen die ik heb gesloten, de prachtige natuur waar ik doorheen ben gelopen, 4 provincies door met elk hun eigen kenmerken en landschappen, de Camino als metafoor voor het leven… Daarna heb ik de schelp in liefde terug gegeven aan de zee en dat was een heel bijzonder moment. Precies toen vloog er een vogel voorbij de hoogte in. Jutta en Felix voegden zich toen bij mij en we hebben samen in stilte genoten van de zonsondergang. Een moment met een gouden randje en ik voelde op dat moment dat mijn Camino écht af is ♥️
Nu heb ik met tranen in mijn ogen afscheid genomen van mijn lieve Caminofamilie en is mijn avontuur ten einde. Ik zit in de bus terug naar Santiago, waar ik nog een nachtje zal slapen voor ik met de trein naar Madrid ga om mijn vriendin Pilar van vroeger op te zoeken. Ik heb haar al zeker 10 jaar niet meer gezien! Bij haar ga ik bijkomen van mijn belevenissen van de Camino en lekker bijkletsen.
Zondag heb ik een vlucht terug naar huis en kan ik eindelijk weer lekker thuis bij mijn gezin zijn. Daar verheug ik me echt op! Nog nooit ben ik zolang van huis geweest. Bijna 2,5 maand. Ik ben veranderd, ik ben niet meer wie ik was toen ik aan mijn Camino begon. Ik heb mezelf terug gevonden, zoveel lessen geleerd en ik voel weer dat ik leef en niet geleefd wordt. Ik heb mijn grenzen aan den lijve ondervonden en geleerd hoe ik beter voor mezelf kan zorgen en ook om respect te hebben voor mezelf, mijn eigen tempo te omarmen, te leven in het nu en ik ben ongelooflijk dankbaar dat mijn lijf en geest dit hebben kunnen volhouden en zo veerkrachtig waren. Het was een ware beproeving en ik ben mezelf regelmatig tegengekomen. Ik heb geleerd dat ik maar weinig nodig heb om gelukkig te zijn en als je je hart openstelt in dankbaarheid, dat ik precies de juiste mensen ontmoet op het juiste moment. Het was zo fijn om te geven en te ontvangen en ik heb veel liefde en vriendelijkheid rondgestrooid tijdens mijn Camino en ook weer ontvangen. Dankjewel aan al mijn Caminovrienden op mijn pad. Jullie waren de lichtjes op mijn weg, die mijn Camino zo bijzonder gemaakt hebben. Fijn om jullie te hebben mogen ontmoeten! “Until we meet again!”
Ik kan me nog niet voorstellen hoe het zal zijn om straks weer thuis te zijn en weer terug mijn ‘normale’ leven in te gaan. Ik hoop dat ik mijn ervaringen van de Camino kan integreren en de rust in mij kan vasthouden. Dat wordt weer een hele nieuwe uitdaging. Ik ga het zien.
